Mụn trứng cá xuất hiện trên gương mặt của bạn do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, mụn trứng cá do nội tiết được xem là một dạng mụn tương đối khó điều trị. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết những thông tin cụ thể về mụn trứng cá do nội tiết cũng như phương pháp điều trị mụn hiệu quả bạn có thể tham khảo để áp dụng.

Mụn trứng cá do nội tiết tố

1. Mụn trứng cá và nội tiết

Mụn trứng cá là gì?

Mụn trứng cá là một bệnh của nang lông tuyến bã. Mỗi nang bao gồm một sợi lông và các tuyến bã nhờn chứa nhiều thùy. Tuyến bã nhờn có chức năng tạo ra chất nhờn gọi là chất bã (sebum). Khi da khỏe, chất bã theo ống nang lông đào thải lên trên bề mặt da. Tuy nhiên khi mụn trứng cá xuất hiện, đồng nghĩa với việc các chất bã bị đọng lại ở lỗ chân lông. Đây cũng là lý do vì sao mụn trứng cá lại thường xuất hiện ở vùng da có nhiều tuyến bã nhờn như: đầu, cổ, ngực, lưng, chi trên và vai.

Mụn trứng cá là một loại bệnh về da liễu. Chúng thường xuất hiện ở độ tuổi dậy thì và có thể kéo dài sang các độ tuổi khác. Mụn trứng cá có biểu hiện như các nốt sưng nhỏ trên da, có màu đen, trắng hoặc đỏ.

Tuy không nguy hiểm cho sức khỏe nhưng mụn trứng cá lại gây mất thẩm mỹ, ảnh hưởng lớn đến nhan sắc. Đây là nỗi ám ảnh khiến không ít người mặc cảm, tự ti, đánh mất nhiều cơ hội trong cuộc sống, công việc.

Tại sao mụn trứng cá lại xuất hiện?

Có 3 nguyên nhân chủ yếu gây ra mụn trứng cá:

• Sự phát triển bất thường của vi khuẩn P.acnes: Propionibacterium acnes là vi khuẩn xuất hiện nhiều trên da của những người bị mụn trứng cá. Nếu có điều kiện thuận lợi như ô nhiễm môi trường, bụi bẩn, vệ sinh da mặt không sạch, vi khuẩn P.acnes sẽ khiến tình trạng mụn trứng cá trở nên trầm trọng hơn. Mụn dễ sưng to và tạo thành các mụn mủ, gây khó chịu và đau đớn cho người mắc phải.
• Sự thay đổi nội tiết tố: Androgen – nội tiết tố sinh dục được tạo ra bởi tuyến thượng thận và mô sinh dục (tinh hoàn/buồng trứng) đóng vai trò quan trọng đối với  biểu hiện của làn da. Nội tiết tố Androgen tăng lên kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ, từ đó gây ra tình trạng mụn trứng cá.
• Sự tăng sừng hoá da ở miệng nang lông: Da mặt bao gồm rất nhiều lớp da, trong đó lớp da bề mặt thường xuyên đào thải rất nhiều tế bào chết. Bên cạnh đó, dưới lớp da còn có các tuyến bã nhờn. Khi các tuyến nhờn hoạt động mạnh sẽ khiến lượng dầu tiết ra nhiều, bị ứ đọng lại ở lỗ chân lông. Nếu lúc đó, lớp da chết chưa kịp loại bỏ, sẽ kết hợp với lượng dầu nhiều làm tắc lỗ chân lông. Từ đó gây nên mụn trứng cá.

Như phân tích ở trên, có nhiều nguyên nhân gây ra mụn trứng cá, trong đó nguyên nhân mụn trứng cá do nội tiết khá phức tạp và khó điều trị. Mụn trứng cá do nội tiết thực chất là tình trạng sản xuất nội tiết tố androgen quá mức làm tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, gây bít tắc lỗ chân lông. Cuối cùng dẫn đến sự xuất hiện của mụn trứng cá. Mụn trứng cá do nội tiết cũng thường xuất hiện khi rối loạn kinh nguyệt, stress, mất cân bằng nội tiết tố, mang thai. Theo các chuyên gia, đây là một dạng mụn khó điều trị, đòi hỏi chuyên môn và kinh nghiệm của bác sĩ.

2. Biểu hiện của mụn trứng cá do nội tiết

Mụn trứng cá do nội tiết thường tập trung chủ yếu ở nửa dưới mặt. Đặc biệt là vùng cằm, quanh miệng, hai bên góc hàm. Mụn có thể ở mức độ nhẹ đến trung bình nhưng thường kéo dài gây khó chịu và đáp ứng tương đối kém khi điều trị. Ở một số người khi bị mụn trứng cá do nội tiết còn có biểu hiện rậm lông, chu kỳ kinh nguyệt bất thường, rụng tóc, chứng gai đen, triệu chứng buồng trứng đa nang.

3. Nguyên nhân nào dẫn đến mất cân bằng nội tiết tố?

• Tuổi dậy thì

Trong giai đoạn dậy thì, tuyến vỏ thượng thận và tuyến sinh dục sẽ tiết ra một lượng lớn các hormone steroid vào hệ thống tuần hoàn. Ở nam giới, ảnh hưởng của kích thích tố tuyến thượng thận đến sự thay đổi của cơ thể có phần ít hơn. Nhưng ở nữ giới, estrogen được sản xuất từ buồng trứng cùng với nội tiết tố androgen nam từ vỏ thượng thận có thể tạo ra đặc điểm giới tính thứ cấp. Sự tăng đột ngột của nội tiết tố androgen làm xuất hiện tình trạng rậm lông, lượng dầu tiết ra nhiều khiến mụn trứng cá xuất hiện.

• Giai đoạn trưởng thành

Mụn trứng cá thường xuất hiện ở độ tuổi dậy thì nhưng nhiều trường hợp cả người trưởng thành cũng có mụn trứng cá. Điều này có nguyên nhân do các khối u tuyến yên, tuyến thượng thận, hoặc buồng trứng. Các yếu tố bệnh lý này sẽ khiến nội tiết tố androgen hoạt động quá mức hoặc thất thường và gây nên mụn trứng cá.

• Mang thai và mãn kinh

Trong thời kỳ mang thai và mãn kinh, kích thích tố do buồng trứng có tác dụng ức chế trên thùy trước tuyến yên. Điều này có thể dẫn đến kích thích tố tuyến yên hyperstimulation bằng vỏ thượng thận, sản xuất dư thừa các nội tiết tố androgen, có thể dẫn đến sản xuất dầu quá mức và hình thành mụn trứng cá.

• Quá trình lão hóa tự nhiên:

Ở nam giới, sự mất cân bằng nội tiết tố thường do tinh hoàn sản sinh ra lượng testosterone thấp khi một người dần lão hóa đi. Khi nam giới bị lão hóa, không chỉ có hàm lượng testosterone bị giảm mà hàm lượng estrogen cũng tăng lên. Việc này khiến cho xương và cơ bắp bị suy yếu, giảm ham muốn tình dục và dẫn đến sự mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể.

• Yếu tố di truyền/bẩm sinh

Theo các nghiên cứu hiện đại, những người có làn da nhờn và bị mụn trứng cá mãn tính kéo dài thường chứa một loại enzyme đặc biệt dưới da có tác dụng chuyển đổi testosterone – một trong những nội tiết tố androgen, thành một hình thức mạnh hơn gọi là dihydrotestosterone. Đây là yếu tố trực tiếp khiến da tiết nhiều dầu hơn và xuất hiện mụn trứng cá. Ở đây, yếu tố di truyền đóng vai trò quyết định, mức độ nghiêm trọng của mụn thường dựa trên mối liên hệ với gene.

• Stress

Sự mất cân bằng nội tiết tố ở người trẻ tuổi có thể là do tình trạng căng thẳng và lo lắng. Các dấu hiệu đi kèm thường là: tăng/sụt cân, bị mất cơ bắp, cao huyết áp, chóng mặt, lông tóc mọc nhiều trên vùng mặt và mất cân bằng đường huyết.

Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng khi một người bị căng thẳng, hàm lượng progesterone trong cơ thể sẽ bị giảm sút. Đây là vì progesterone trong cơ thể được sử dụng để tổng hợp chất corticosteroid của tuyến thượng thận. Một loại nội tiết tố giúp bảo vệ cơ thể khỏi chứng căng thẳng.

Tuy vậy, khi bị căng thẳng, cơ thể không sản sinh ra đủ progesterone, khiến tuyến thượng thận kiệt sức. Việc này phá vỡ tỉ lệ cân bằng giữa estrogen và progesterone trong cơ thể, khiến cho hàm lượng estrogen tăng cao và gây mất cân bằng nội tiết tố.

• Mỹ phẩm:

Các mỹ phẩm gốc dầu như dầu bôi trơn, dầu thô, dung dịch sáp, bột tan,… cũng thường dễ gây mất cân bằng nội tiết tố và làm khô da.

•  Thực phẩm công nghiệp

Việc tiêu thụ thực phẩm công nghiệp giàu estrogen có thể làm tăng hàm lượng estrogen trong cơ thể, gây mất cân bằng nội tiết tố. Các loài động vật được nuôi công nghiệp thường được cung cấp steroid estrogen để tăng trọng. Khi một người ăn phải thịt của những động vậy này, lượng estrogen dư thừa sẽ đi vào máu và gây ra sự mất cân bằng nội tiết tố.

• Chứng rối loạn ăn uống

Những người bị rối loạn ăn uống, điển hình như chứng cuồng ăn vô độ thường xuất hiện tình trạng hàm lượng estrogen và dehydroepiandrosterone (DHEA) trong cơ thể bị giảm sút, dẫn đến mất cân bằng nội tiết tố.

• Độc tố từ môi trường

Thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, nước sơn, sơn dầu, các loại nhựa, các sản phẩm chăm sóc cá nhân – đều có chứa các độc tố có thể dẫn đến mất cân bằng nội tiết tố. Chúng làm gia tăng hàm lượng xeno-estrogen trong cơ thể, ngăn cản estrogen tốt trong cơ thể làm việc bình thường.

Điều trị mụn trứng cá do nội tiết tố

Các phương pháp thăm khám mụn trứng cá hiện đại trong trong Tây y giúp xét nghiệm cận lâm sàng, kiểm nghiệm tần suất cường androgen, DHEAS/máu, testosterone tự do và toàn phần, tỉ lệ LH/FSH, siêu âm bụng, siêu âm buồng trứng.

Trên thực tế thăm khám lâm sàng, các bác sĩ da liễu sẽ cần bệnh nhân cung cấp các thông tin về  bệnh sử, tiền sử, độ tuổi và biểu hiện da. Đây là cách để bác sĩ biết được mụn trứng cá xuất hiện do nguyên nhân gì để điều trị với thuốc phù hợp.

1. Các loại thuốc điều trị mụn trứng cá do nội tiết

– Về nguyên tắc, các loại thuốc trong điều trị mụn trứng cá ở người trưởng thành không khác với điều trị mụn trứng cá ở tuổi dậy thì. Tuy nhiên, điều trị mụn trứng cá ở tuổi trưởng thành cần rất nhiều kiến thức và kinh nghiệm, vì da của người trưởng thành nhạy cảm hơn, dễ gây kích ứng, khô da, đỏ da với nhiều loại thuốc bôi. Dưới đây là một số loại thuốc thường được dùng trong điều trị mụn trứng cá do nội tiết.

a) Thuốc ngừa thai: viên ngừa thai Cyproterone Acetate/Ethinyl Estradiol

(0.035mg Ethinyl oestradiol + 2mg Acetate De Cyroterone)

– Cách dùng:

• Uống một viên vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt.
• Sau đó mỗi ngày uống tiếp một viên vào một thời điểm thích hợp trong ngày.
• Nên uống liên tục trong 21 ngày, nghỉ 7 ngày, trong thời gian này sẽ có hành kinh.
• Sau thời gian 7 ngày tiếp tục uống vỉ thuốc khác.
• Thời gian điều trị vài tháng.

→ Lưu ý:

– Đây là thuốc ngừa thai, chỉ dùng cho phụ nữ, không dùng cho nam giới.

– Thuốc có tác dụng phụ như: đau đầu, rối loạn tiêu hóa, trầm cảm, kích động, đau răng, tức vú, giảm nhu cầu tình dục,  giảm tính dục, nám mặt…

Do đó việc dùng thuốc này trị mụn trứng cá do nội tiết cần phải có sự thăm khác, hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ chuyên khoa da liễu.

b) Acid Retinoiqu

(Isotretinoine – Roaccutane, Biệt dược= Acnotin, Isotina…)

– Thời gian điều trị: 12-16 tuần

– Tác dụng phụ: chảy máu cam, khô môi, rối loạn tiêu hóa, ngứa, tróc vảy, bong da lòng bàn tay, rụng tóc, …

→ Lưu ý:

– Nên làm xét nghiệm chức năng gan, lipid máu, công thức máu, trước, trong và sau khi điều trị.

– Phụ nữ sử dụng thuốc tuyệt đối tránh mang thai trong thời gian uống và hai tháng sau ngưng thuốc, bởi thuốc có tác dụng phụ gây quái thai đối với phụ nữ đang mang bầu.

2. Một số lưu ý chăm sóc da bị mụn khi điều trị mụn trứng cá nội tiết

• Giữ vệ sinh da mặt sạch sẽ

Theo các chuyên gia, duy trì thói quen rửa mặt 2 lần/ ngày bằng nước ấm pha muối, vào buổi sáng sau khi tỉnh dậy và buổi tối trước khi đi ngủ là một trong những biện pháp đơn giản để chăm sóc da mụn hiệu quả. Vệ sinh da mặt không sạch sẽ làm cho bụi bẩn dễ tích tụ lại, tắc lỗ chân lông, dẫn đến nổi mụn trứng cá.

• Chế độ dinh dưỡng khoa học

Người bị mụn trứng cá nên hạn chế đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ, đồ ngọt, chất kích thích. Thay vào đó, nên bổ sung nhiều rau xanh và trái cây, ngũ cốc nguyên cám trong thực đơn hàng ngày. Chất dinh dưỡng và vitamin phong phú trong các loại rau, củ, quả sẽ giúp cho làn da trở nên tươi tắn hơn ngay cả khi có mụn.

• Uống đủ nước

Nên uống đủ nước khi bị mụn trứng cá bởi nước rất tốt cho cơ thể cũng như làn da của bạn. Đồng thời, nước cũng có giúp đào thải những độc tố ra khỏi cơ thể, trong đó có những vi khuẩn gây mụn.

• Tránh ánh nắng mặt trời

Nên hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là khi đang sử dụng mỹ phẩm trị mụn có chứa retinoids, bởi sẽ khiến cho làn da bị tổn thương nhiều hơn. Đeo khẩu trang, sử dụng kem chống nắng dành riêng cho da mụn, đội mũ là những việc làm cần thiết để bảo vệ làn da của bạn.

• Không tự ý nặn mụn

Một nguyên tắc quan trọng khi chăm sóc da mụn là bạn không nên nặn mụn, cho dù những nốt mụn đó khiến bạn mất tự tin. Việc nặn mụn làm cho vi khuẩn có thể lây lan và thấm qua các lỗ chân lông khác. Đồng thời, làn da của bạn sẽ xuất hiện nhiều mụn hơn, khiến quá trình điều trị mụn trứng cá trở nên khó khăn hơn.

3. Liệu pháp nội tiết tố trong điều trị mụn trứng cá

Liệu pháp nội tiết tố trong điều trị mụn trứng cá là phương pháp đưa vào cơ thể các tác nhân làm ức chế sự hoạt động quá mức của androgen, không cho nội tiết tố androgen hoạt động. Do đó làm giảm tác động của androgen lên tuyến nhờn một cách tương đối hiệu quả. Tuy vậy, việc sử dụng các loại thuốc tân dược điều chỉnh nội tiết tố còn đang tiềm ẩn nhiều nguy cơ tác dụng phụ cho sức khỏe.

Phương pháp nội tiết tố trong điều trị mụn trứng cá hiện nay có thể liệt kê như: Các loại thuốc trị mụn được kê để trị mụn nội tiết tố bao gồm thuốc tránh thai có kết hợp với liều lượng thấp estrogen, các loại thuốc có liều lượng thấp corticosteroid và các loại thuốc kháng nội tiết tố androgen

4. Chữa mụn trứng cá do nội tiết với bộ sản phẩm Hoàn Nguyên

Các phương pháp trị mụn tự nhiên tuy có hiệu quả nhưng lại không điều trị tận gốc. Thuốc tân dược tuy có thể loại bỏ được mụn nhưng cũng không có tác dụng điều trị mụn triệt để các loại mụn, chưa kể tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ.

Để chữa mụn trứng cá do nội tiết tận gốc, cần một giải pháp toàn diện, giải quyết triệt để nguyên nhân gây mụn đồng thời đảm bảo được an toàn cho người sử dụng. Và Đông y, y học cổ truyền là một lựa chọn hoàn hảo. Hiện nay có rất nhiều người đã chữa khỏi dứt điểm mụn trứng cá do nội tiết nhờ bộ sản phẩm Đông y Hoàn Nguyên. Sản phẩm được nghiên cứu bởi Trung tâm da liễu Đông y Việt Nam – Vinacare – địa chỉ chăm sóc sắc đẹp bằng Đông y hàng đầu tại Việt Nam.

Bộ sản phẩm bao gồm viên uống Hoàn Nguyên và tinh chất thảo dược Hoàn Nguyên bôi ngoài, có tác động chữa mụn do nội tiết một cách toàn diện từ trong ra ngoài:

• Tác động bên ngoài: Tinh chất thảo dược Hoàn Nguyên tác động trị mụn trứng cá do nội tiết từ bên ngoài, làm se các nhân mụn, triệt tiêu vi khuẩn gây mụn, cải thiện vết thâm sau mụn.
• Tác động bên trong: Viên uống Hoàn Nguyên lưu thông khí huyết, điều hòa nội tiết, hỗ trợ gan/thận thải độc. Từ đó giúp trị mụn trứng cá do nội tiết hiệu quả tận gốc, không tái phát.

Bên cạnh đó, bộ sản phẩm trị mụn Hoàn Nguyên với các thảo dược quý như: tinh chất hồng sâm, nghệ đen, đương quy, bồ công anh,… sẽ tái tạo làn da trở nên sáng mịn, khỏe mạnh.

Ngoài ra, bộ sản phẩm trị mụn Hoàn Nguyên được bào chế từ các thảo dược được trồng tại vườn dược liệu của trung tâm đạt tiêu chuẩn GACP –WHO. Do đó, trị mụn trứng cá  do nội tiết an toàn, lành tính, không tác dụng phụ cho da cũng như đối với cơ thể.

→ Có thể bạn quan tâm:

• TOP các loại kem trị mụn tốt nhất 2018
• Hướng dẫn cách ngăn ngừa mụn trứng cá do nội tiết

BÀI VIẾT ĐƯỢC XEM NHIỀU

Nhất Nam Hoàn Nguyên Bì - Liệu trình xử lý mụn TOÀN DIỆN, HIỆU QUẢ từ tinh hoa thảo dược Cung đình

Bác sĩ Lê Phương ở Trung tâm Da liễu Đông y Việt Nam trị mụn trứng cá có tốt không?

Chuyên gia tư vấn chế độ chăm sóc da trong và sau khi dùng Nhất Nam Hoàn Nguyên Bì

“Sạch” mụn nhờ thảo dược, nam diễn viên trẻ tự tin với làn da khỏe mạnh